Göz konjonktivasında bulunan Krause ve Wolfring yardımcı bezlerinden göz ön yüzeyini yıkayan ve besleyen gözyaşı salgılanır. Kaşın altında göz bölgesinde bulunan lakrimal bezden de gözün yüzeyini yıkayan ve besleyen, içinde altmışdan fazla protein ve çeşitli enzimler içeren refleks göz yaşı salgılaması yapılır.

Soğukta, üzüntüde, gözümüze bir şey battığında ya da enfeksiyon geliştiğinde lakrimal bez salgısı refleks olarak artarak göz ön yüzeyini yıkamaya başlar. Sonuçta normalden daha fazla sıvı göz kapaklarımızın arasında dolaşmaya başlar. Gözümüzün sağlıklı bir şekilde görmesi ve yaşamaya devam etmesi için ön yüzeyinin devamlı ıslak tutulması şarttır.

Gözyaşı buruna yakın bölgedeki kapaklarda bulunan kanalcıklardan burun içine doğru akar. Üst ve alt kapakta buruna yakın bölgede punktum dediğimiz (alt kapakta 1 tane, üst kapakta 1 tane) iki adet delik bulunur. Gözyaşı alt ve üst kapaktaki bu iki delikten kanalikül dediğimiz kanalcığa, oradan gözyaşı kesesine, oradan da nazal kavite içine gider.

Gözümüzü her kırptığımızda bu mekanizma çalışır ve gözyaşı kanal içine pompalanır. Bu mekanizma otomatik olarak gerçekleştirilir ve biz bu mekanizmanın çalışmasını hissetmeyiz. Gözyaşımızı ileten bu kanala zolakrimal yani gözyaşı kanalı diyoruz. Kapaklarda başlayıp nazal kaviteye giden gözyaşı yolunun herhangi bir yerinde tıkanıklık varsa göz yaşı taşar ve yanağımıza doğru akar. Nazolakrimal kanal tıkalı olduğu için enfekte olacaktır. Yeni doğan bebeklerde gözlerde çapaklanma 4. ve 5. aylara kadar olması normaldir. Göz yaşı kanal tıkanıklığı 1 yaşından sonra cerrahi operasyon ve lazerle tedavi edilir.

DR. LEVENT AKÇAY SÖYLEŞİSİNDEN ALINTIDIR.